Przyczyną niezgodności oznaczeń poszczególnych działek w dziale I-O księgi wieczystej z oznaczeniami przyjętymi w ewidencji gruntów i budynków, jest często aktualizacja ewidencji gruntów bez jednoczesnej aktualizacji wpisów w księgach wieczystych.
Stare numery działek w księgach wieczystych
Problem ten najlepiej opisać na przykładzie.
W danej księdze wieczystej np.: nr KR3P/00004258/8 w dziale I-O (dział opisujący nieruchomość) ujawnione są działki nr 104, 106, 107/1, natomiast w wypisie z ewidencji gruntów dla tej nieruchomości figurują działki nr 225, 227 i 230. Działki te (225, 227 i 230) jak wynika z opisu zawartego w wypisie z ewidencji gruntów są objęte tą samą księgą wieczystą tj KR3P/00004258/8. Skąd ta rozbieżność? Otóż oznaczenia działek nr 104, 106 i 107/1 zostały ujawnione w księdze wieczystej na podstawie modernizacji ewidencji gruntów przeprowadzonej w 1980 r. Kolejna modernizacja (aktualizacja) ewidencji gruntów przeprowadzona została w 1996 r. i skutkowała zmiana numeracji poszczególnych działek. Modernizując ewidencję gruntów dotychczasową numerację zastąpiono nową nadając kolejnym działkom inne numery z zakresu 1+n. Jednakże nie dokonano aktualizacji wpisów w działach I-O poszczególnych ksiąg wieczystych. W ten sposób w księgach wieczystych prowadzonych dla nieruchomości objętych zmodernizowanym obrębem ewidencyjnym figurują nieaktualne oznaczenia numeryczne działek.
Niezgodność księgi wieczystej z ewidencją gruntów - kto jest za to odpowiedzialny?
Czy za ten stan rzeczy można kogokolwiek winić? Na przykład starostę prowadzącego ewidencję gruntów lub sądy wieczystoksięgowe. Moim zdaniem nie. Ciężar aktualizacji wpisów w księdze wieczystej spoczywa na właścicielu nieruchomości, dla której księga ta jest prowadzona. Jest to w jego dobrze pojętym interesie. Z drugiej strony trudno mi sobie wyobrazić, aby sądy wieczystoksięgowe z urzędu dokonywały aktualizacji wpisów w księdze wieczystej po modernizacji ewidencji gruntów, gdyż wiąże się to z ogromem pracy. Choć muszę przyznać, że są przepisy nakazujące aktualizację z urzędu, ale o tym napiszę więcej w innym wpisie.
Zaświadczenie o zmianie numeru działki z ewidencji gruntów
Co może zrobić właściciel nieruchomości, aby wpisy w księdze były zgodne z wpisami z ewidencji gruntów. Samo przedstawienie aktualnego wypisu z ewidencji gruntów nie wystarczy sądowi wieczystoksięgowemu do dokonania zmian w dziale I-O jeśli w tym dziale nadal figurują nieaktualne oznaczenia działek. Do tego jest jeszcze potrzebny dokument zwany wykazem zmian gruntowych (równoważnikiem) lub też wykazem synchronizacyjnym, w którym przedstawia się w tabelarycznym ujęciu wraz z opisem, jakie aktualnie działki ewidencyjne odpowiadają działkom ujawnionym w księdze wieczystej (dawnym parcelom). Dokument taki czasami można uzyskać z ewidencji gruntów (jeśli został sporządzony przy okazji synchronizacji innych działek), ale częściej konieczne jest zlecenie jego wykonania geodecie.
